Archiwalne pytania do ZUS

Zapraszamy do zapoznania się z przebiegiem czatu, który odbył się 15 września 2008r. z dyrektorem wałbrzyskiego ZUS Panem Jerzym Gajosem (kliknij tutaj).

archiwum pytań: 2008-12-24, 2009-01-21, 2009-02-17, 2009-03-25, 2009-08-28, 2009-11-05

Nowe pytania można zadawać na stronie www.zus.walbrzych.info

pytanie 270:
pracowalam na umowe zlecenie przez dwa lata stracilam prace 1 listopada . 16 listopada zlamalam noge .mialam odprowadzane wszystkie skladki . prosze odpowiedziec czy nalezy mi sie zasilek chorobowy



Niestety, nie nabędzie Pani prawa do zasiłku.

Zgodnie z przepisem ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (konkretnie art. 7 tej ustawy) ubezpieczony zachowuje prawo do zasiłku chorobowego jeśli niezdolność do pracy powstała nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 269:
DZIEN DOBRY. JESTEM PLATNIKIEM KRUSU PROWADZILAM DZIALALNOSC GOSPODARCZA I BYLAM NA ZUSIE. OD WRZESNIA ZAWIESILAM DZIALALNOSC I ZNOWU PLACE KRUS ALE MUSIALAM ODWIESIC DZALALNOSC PONIEWAZ SPRZEDALAM SAMOCHOD Z ZAWIESZONEJ FIRMY I DO TEGO POTRZEBOWALAM WYSTAWIC FAKTURE .WZNOWILAM DZIALALNOSC OD 18 11 2009 ALE TERAZ CHCE ZNOWU ZAWIESIC Z POWODU WYJAZDU NA 3 MIESIACE. JAK TO JEST UNORMOWANE PRAWNIE ,CZY SA JAKIES OKRESY KTORE PRZEBA W TAKIEJ SYTUACJI DOTRZYMAC.CZY MOGE PO 2 DNIACH WZNOWIENIA DZIALALNOSCI ZNOWU JA ZAWIESIC BARDZO MI POMOZECIE ODPOWIADAJAC NA TO PYTANIE .Z GORY DZIEKUJE EWA



Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej to domena organu ewidencyjnego – w Wałbrzychu jest nim Urząd Miasta – który powinien udzielić wiążącej odpowiedzi.

W naszej opinii jednak nie ma przepisu, który zabraniałby ponownego zawieszenia działalności – nawet po tak krótkim okresie czasu od jej wznowienia. Jedynym ograniczeniem jest czas trwania tego zawieszenia, które nie może być krótsze niż jeden miesiąc ani dłuższe niż 24 miesiące.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 268:
Moja żona posiada rentę powypadkową grupa 0 ( niedowład i odkształcenie ręki lewej ). W orzeczeniu orzekającym poprzez orzecznika ZUS ma orzeczone iż jest częściowo niezdolna do pracy. Przeciwwskazania : każda praca. To powykręcany kikut ręki. Jest na tej rencie tej grupy 0 już od 94 roku. Sytuacja poprzez te lata nie uległa polepszeniu.

Pytanie brzmi: Czy żona może wystąpić o zmianę grupy z "0" na "2" inwalidzką do Powiatowego Zespołu o orzekaniu grupy inwalidzkiej?

Jeśli nie tam to gdzie? W jaki sposób tę sprawę załatwić? Żona przeszła obecnie operację kręgosłupa. Czy należy w świadectwie podać ten fakt przebytego leczenia.



Zgodnie z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych podstawę do przyznania każdej renty z tytułu niezdolności do pracy czy to z ogólnego stanu zdrowia czy też wypadkowej stanowi orzeczenie lekarza orzecznika ZUS. Jeżeli nastąpiło pogorszenie stanu zdrowia należy zgłosić się do najbliższej miejsca zamieszkania terenowej jednostki organizacyjnej ZUS i pobrać druk N-9 – zaświadczenie o stanie zdrowia (dostępny również na naszej stronie internetowej). Powyższe zaświadczenie wypełnia lekarz, pod którego opieką lekarską znajduje się żona (wystawione nie wcześniej niż na miesiąc prze datą złożenia wniosku do ZUS).

Należy zaznaczyć, że Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności wydaje orzeczenia, które nie służą do celów rentowych.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 267:
Mam cięzko chorego ojca (chłoniak mózgu), który wymaga obecnie juz pomocy we wszystkich czynnosciach (jest leżacy). Do dnia 29.10.2009 wykarzystane zostanie juz 14 dni opieki (siosta 10 dni, ja 4 dni) za które to dni wyplacany jest zasilek opiekuńczy. Czy po upływie 14 dni za które przysługuje zasiłek opiekuńczy moge nadal przebywac na zwolnienieniu od lekarza (opieka) oczywiscie juz bez prawa do zasilku opiekunczego? Czy pracodawca ma obowiazek przyjąc takie zwolnienie czy może je nie uznać twierdząc że można wziąść tylko 14 dni opieki?



Pytanie wykracza poza naszą statutową wiedzę – dotyczy bowiem bardziej Kodeksu Pracy niż ubezpieczeń społecznych.

Według naszej wiedzy pracodawca powinien uznać takie zwolnienie. Będzie to okres niepłatny. W takim przypadku jednak ograniczona jest ochrona przed zwolnieniem z pracy – po miesiącu takiej nieobecności pracodawca ma prawo rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia.

W naszej opinii zamiast tego korzystniej będzie porozumieć się z pracodawcą i uzyskać urlop bezpłatny.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 266:
PROWADZE DZIAŁALNOŚĆGOSPODARCZĄ I KORZYSTAM Z ULGI/NIZSZE SKŁADKI OD 382,8 .CHCE PODJĄC ZATRUDNIENIE NA UMOWE OPRACE BEDE ZARAQBIAŁ 400 ZL MIESIĘCZNIE.JAK BEDE WÓWCZAS PŁACIŁ SKŁADKI Z TYTUŁU DZIAŁANOSCI CZY TYLKO SKŁADKĘ ZDROWOTNĄ CZY WSZYSTKIE SKŁADKI.WALDI



Niestety nadal będą to wszystkie składki.

Składki na ubezpieczenie społeczne stają się dobrowolne dopiero wtedy, gdy zarobek z umowy o pracę wynosi miesięcznie co najmniej minimalne wynagrodzenie.

W przypadku gdy osoba prowadząca pozarolniczą działalność pozostaje jednocześnie w dwóch stosunkach pracy, należy zsumować podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunków pracy. Jeżeli łącznie wynoszą one przynajmniej tyle, ile wynosi minimalne wynagrodzenie określone dla danego roku pracy, osoba prowadząca pozarolniczą działalność lub współpracująca podlega z tego tytułu dobrowolnie ubezpieczeniom społecznym.

W roku 2009 kwota minimalnego wynagrodzenia wynosi 1276 zł.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 265:
Czy lekarz orzecznik zus podczas tej samej wizyty- badania orzeka o przeprowadzeniu rehabilitacji leczniczej i uprawnieniach do świadczenia rehabilitacyjnego, czy potrzebne są dwa oddzielne wezwania i badania?



W czasie badania rozstrzygającego o uprawnieniach do świadczenia rehabilitacyjnego lekarz orzecznik ma obowiązek zajęcia stanowiska również w zakresie celowości zastosowania w danym przypadku rehabilitacji leczniczej.

To generalna zasada, jednak świadczenie rehabilitacyjne oraz rehabilitacja lecznicza – mimo zbieżności nazw i celów – nie są ze sobą ściśle powiązane. Można pobierać świadczenie i w tym samym czasie korzystać z rehabilitacji, mogą też jednak funkcjonować osobno.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 264:
Witam. Mam pytanie zmarł mój mąż 11 października. Mąż pobierał świadczenie przedemerytalne. 29 października pieniążki zostały przesłane dla męża lecz mi ich nie wydano... Dlaczego zus nie wydał mi tych pieniędzy skoro zostały wysłane mimo śmierci męża



Świadczenia przedemerytalne wypłacane są w pierwszym terminie płatności przypadającym po miesiącu, za który przysługuje to świadczenie.

Zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach przedemerytalnych w przypadku śmierci osoby uprawnionej do świadczenia przedemerytalnego – jego wypłatę wstrzymuje się od miesiąca przypadającego po miesiącu, w którym zmarła osoba uprawniona do świadczenia przedemerytalnego.

Ponieważ w opisanym przypadku zgon nastąpił w m-cu październiku – wypłata za miesiąc listopad nie przysługuje.

Powołane wyżej przepisy nie przewidują możliwości wypłaty niezrealizowanych świadczeń członkom rodziny zmarłego (odwrotnie niż w przypadku świadczeń emerytalno-rentowych).

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 263:
Mam 55lat obecnie jestem na zasilku przedemerytalnym. Przepracowalam 25lat w tym na warunkach szczególnych 13lat jako szlifierz i 3lata praca na monitorach w pelnym wymiarze czasu jako referent do spraw administracyjnych. Praca polegala na opracowywaniu i emitowaniu dokumentacji Systemu Zapewnienia Jakości. Pytam czy mogę starać się o emeryturę. Anna



Niestety podała Pani zbyt mało informacji by w sposób jednoznaczny można było odpowiedzieć na zadane pytanie.

W celu ustalenia prawa do emerytury w wieku niższym niż powszechny - zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998r.o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych należy spełnić łącznie trzy warunki:

Warunek pierwszy dotyczy stażu pracy.

Na dzień 1.1.1999r. winna Pani udowodnić 20 lat pracy (okresów składkowych i nieskładkowych) w tym 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Ustawa emerytalna w zakresie rodzajów prac lub stanowisk oraz warunków, na podstawie których osobom wykonującym pracę w szczególnych warunkach lub wykonującym pracę w szczególnym charakterze przysługuje prawo do emerytury - odsyła do przepisów Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Przy ustalaniu okresu zatrudnienia, o którym mowa wyżej, uzasadniającego prawo do emerytury w obniżonym wieku (w Pani przypadku 55 lat), uwzględnia się jedynie te okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Środkiem dowodowym potwierdzającym okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest zaświadczenie zakładu pracy (pracodawcy), które winno stwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których jest uzależnione przyznanie takiej emerytury oraz kserokopie dokumentów z archiwów poświadczające okresy pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (to w przypadku gdy zakład pracy nie istnieje).

Drugi warunek dotyczy wieku, który wynosi dla kobiet 55 lat a trzeci nakłada obowiązek rozwiązania stosunku pracy (jeśli jest Pani pracownikiem ).

Dodatkowo jeśli jest Pani członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego, należy złożyć wniosek o wykreślenie z rejestru członków OFE i przekazanie środków tam zgromadzonych na dochody budżetu państwa. Przedmiotowy wniosek składa się za pośrednictwem ZUS.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 262:
Obecnie mam 52 lata i jestem wdową od 18 lat. W chwili śmierci męża (rencisty II gr) miałam 34 lata i wychowywałam 14-letnią córkę której renta rodzinna przysługiwała do ukończenia nauki.Dwa lata przed śmiercią męża rozpoczęła się moja walka z nadciśnieniem tętniczymi od tamtego czasu przebywam pod opieką lekarza podstawowej opieki i neurologa. Chorowałam ale pracowałam by utrzymac siebie i dziecko.. Po śmierci męża do moich kłopotów zdrowotnych doszły jeszcze sprawy zwyrodnieniowe kręgosłupa i bioder i zerwane ścięgna u obydwu rąk. Czy mam szansę otrzymać rentę rodzinną po mężu, ze względu na mój ogólny zły stan zdrowia i fakt, ze chorowałam jeszcze wtedy gdy żył mój mąż?. Kto poświadcza że byłam niezdolna do pracy w chwili śmierci męża, czy mam przedstawiać dokumentację leczniczą z całego okresu?



Warunki nabywania prawa do renty rodzinnej oraz jej wysokość określa Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ustawa ta w art. 65 - 74 zawiera podstawowe regulacje dotyczące renty rodzinnej.

Zgodnie z art. 70 ustawy emerytalnej wdowa ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli:
- w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub była niezdolna do pracy, albo
- wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie ukończyło 16 lat, a gdy kształci się w szkole - 18 lat, albo
- sprawuje opiekę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy i do samodzielnej egzystencji uprawnionym do renty rodzinnej.

Prawo do renty rodzinnej ma również wdowa, która spełni wymagany warunek dotyczący wieku lub niezdolności do pracy w okresie nie dłuższym niż 5 lat po śmierci męża lub od zaprzestania wychowywania dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej.

Warunkiem wymaganym do przyznania renty rodzinnej dla wdowy jest również stwierdzenie, że w chwili śmierci męża małżonka pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej. Środkiem dowodowym stwierdzającym istnienie wspólności małżeńskiej jest oświadczenie wdowy o zachowaniu jednej z więzi: duchowej, materialnej lub fizycznej.

Wdowa, która nie spełnia warunków wymaganych do przyznania renty rodzinnej i nie posiada niezbędnych źródeł utrzymania, ma prawo do okresowej renty rodzinnej:
- przez okres jednego roku od chwili śmierci męża albo
- przez okres uczestniczenia w zorganizowanym szkoleniu mającym na celu uzyskanie kwalifikacji do wykonywania pracy zarobkowej, nie dłużej jednak niż przez 2 lata od śmierci męża.

Jeżeli spełnia Pani warunki podane wyżej prosimy o złożenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wypełnionego wniosku o rentę rodzinną (druk ZUS Rp-2) wraz z zaświadczeniem o stanie zdrowia od lekarza prowadzącego leczenie (druk N-9) i posiadaną dokumentacją medyczną.

Na podstawie przedłożonych dokumentów zostanie Pani skierowana do lekarza orzecznika ZUS, który dokona, w formie orzeczenia, oceny stopnia niezdolności do pracy i jej trwałości. Lekarz orzecznik oceni ponadto od kiedy niezdolność do pracy istnieje.

Od orzeczenia lekarza orzecznika przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia. Komisja lekarska dokonuje rozstrzygnięcia w formie orzeczenia.

Orzeczenie lekarza orzecznika, od którego nie wniesiono sprzeciwu, albo orzeczenie komisji lekarskiej Zakładu, stanowi podstawę do wydania przez ZUS decyzji w sprawie renty. Od decyzji przysługuje prawo wniesienia odwołania (za pośrednictwem oddziału ZUS) do sądu okręgowego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania zainteresowanego, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 261:
CHcialbym się dowiedzieć czy mojej żonie nalerzy sie zasiłek pogrzebowy.Przedwczoraj zmarl jej ojciec ktury przez dlurzszy czas nigdzie niepracowal.A moja żona odparu lat jest na rencie polsko czeskjei?



Prawo do zasiłku pogrzebowego, jego wysokość, zasady wypłaty regulują przepisy Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.). Ustawa ta w art. 77 – 81 zawiera podstawowe regulacje dotyczące zasiłku pogrzebowego.

Od maja 2004 roku od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej wnioski o polskie świadczenia emerytalno-rentowe, w tym o zasiłki pogrzebowe po emerytach i rencistach oraz członkach ich rodzin rozpatrują i świadczenia te wypłacają wyznaczone Oddziały ZUS – Jednostki Realizujące Umowy Międzynarodowe (JRUM).

Zgodnie z postanowieniami art. 78 Rozporządzenia Rady EWG nr 574/72 wnioski o przyznanie zasiłku pogrzebowego wnioskodawcy mogą złożyć bezpośrednio do instytucji właściwej państwa członkowskiego UE lub za pośrednictwem instytucji miejsca zamieszkania.

W opisanym przypadku, jeśli zmarły ojciec od dłuższego czasu nie pracował, nie był ubezpieczony z tytułu zarejestrowania w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba poszukująca pracy, nie był ubezpieczony z tytułu pobierania zasiłku z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej zasiłek pogrzebowy przysługuje Pani z tytułu pobieranego świadczenia (renty polsko-czeskiej) z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Nowym Sączu.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu. Osoba wnioskująca o przyznanie i wypłatę zasiłku pogrzebowego w najbliższej zamieszkania jednostce ZUS przedkłada:
- wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego (druk ZUS Z-12),
- skrócony odpis aktu zgonu,
- oryginalne rachunki poniesionych kosztów pogrzebu,
- dokumenty potwierdzające pokrewieństwo lub powinowactwo – skrócone odpisy aktów stanu cywilnego lub dowody osobiste, zawierające wymagane dane.

Wszystkie w/w dokumenty związane z pochówkiem zostaną przekazane do ZUS O/Nowy Sącz celem rozpatrzenia wniosku o zasiłek pogrzebowy.

Jeżeli zmarły był członkiem rodziny osoby występującej z wnioskiem o zasiłek pogrzebowy dopuszcza się możliwość złożenia wniosku wraz z dokumentami za pośrednictwem zakładu pogrzebowego, który działa na podstawie upoważnienia udzielonego przez wnioskodawcę.

Zasiłek pogrzebowy przysługujący w razie poniesienia kosztów pogrzebu przez członka rodziny osoby zmarłej wynosi 200% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia obowiązującego w dniu śmierci osoby, po której zasiłek przysługuje.

Wypłata zasiłku pogrzebowego powinna nastąpić niezwłocznie, najpóźniej w terminie 30 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do przyznania świadczenia.

Zasiłek pogrzebowy wypłaca się osobie uprawnionej za pośrednictwem poczty, albo na wniosek tej osoby na jej rachunek w banku. W razie, gdy zasiłek wypłaca się za pośrednictwem zakładu pogrzebowego, wypłata następuje na konto tego zakładu.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 260:
Mam 53lata, 34 lata pracy w tym 20 lat w szczególnych warunkach. Proszę mi powiedzieć czy w wieku 55lat mogę skorzystać z emerytury?



Z treści zadanego pytania nie wynika niestety czy autorem zapytania jest kobieta czy mężczyzna, a nie jest to w tym przypadku bez znaczenia. W świetle aktualnie obowiązujących przepisów płeć wnioskodawcy jest szalenie istotna przy ustalaniu uprawnień do świadczeń emerytalno-rentowych.
Przyjmując jednak, że pytanie dotyczy kobiety:

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (art. 184) ubezpieczonej urodzonej po dniu 31.12.1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego 55 lat, jeżeli dodatkowo na dzień 1.1.1999r. spełnia łącznie następujące warunki:

1. osiągnęła okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 20 lat, w tym co najmniej 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,

2. nie przystąpiła do Otwartego Funduszu Emerytalnego lub jeżeli jest jego członkiem złożyła wniosek o przekazanie środków zgromadzonych w OFE, za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa,

3. rozwiązała stosunek pracy (o ile jest pracownikiem).

Pragniemy jednocześnie dodatkowo zaznaczyć, że od 1 stycznia 2009r. osoby urodzone po 1948r., które wykonywały prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, mogą ubiegać się o przyznanie emerytury pomostowej. Ustawa przewiduje kilka możliwości uzyskania emerytury pomostowej - jest to jednak zbyt obszerny temat by bez bardziej szczegółowych informacji na temat ewentualnego ubezpieczonego / ubezpieczonej w tym miejscu go rozwijać.

Zapraszamy więc do odwiedzenia najbliższej Pani miejsca zamieszkania terenowej jednostki organizacyjnej ZUS po bardziej wyczerpujące wyjaśnienia.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 259:
Dzień dobry.Moja mama pobierająca rentę po zmarłym mężu ma możliwosc podjęcia pracy za granicą.Chciałabym się dowiedziec, jak byłoby najkorzystniej dla niej,tzn.ile powinna zarobic,by nie przekroczyć średniej,jakie sprawy musiłaby załatwić przed wyjazdem, i czy praca za granicą liczyła by się również do póżniejszej renty.Jakie wogóle są zasady?Bardzo proszę o odpowiedz lub podanie strony intern.na której mogłabym się wszystkiego dowiedzieć.Z góry dziekuję.



Osiągane przez rencistów przychody, poczynając od 1 stycznia 1999 r. podlegają rozliczeniu na zasadach określonych w Ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ustawa ta w art. 103 - 106 zawiera podstawowe regulacje dotyczące zawieszania i zmniejszania świadczeń. Ponadto w art. 127 określone zostały obowiązki płatnika składek i zarobkujących świadczeniobiorców, natomiast art. 138 - 144 określają zasady zwrotu nienależnie pobranych świadczeń m. in. w związku z osiąganiem przychodów oraz egzekucji i potrąceń ze świadczeń.

Osoba uprawniona do renty rodzinnej jest zobowiązana do powiadomienia Oddziału ZUS na druku ZUS Rw-73 o podjęciu lub zaprzestaniu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczeń emerytalno-rentowych, z której uzyskuje przychód.

W myśl przepisów ustawy emerytalnej prawo do renty rodzinnej ulega zawieszeniu lub świadczenie to ulega zmniejszeniu w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, a więc z tytułu: zatrudnienia, służby lub innej pracy zarobkowej albo prowadzenia pozarolniczej działalności, w tym wykonywanej za granicą. Przychody z tytułu takiej działalności uwzględnia się także wówczas, jeżeli osoby osiągające te przychody są wyłączone z obowiązku ubezpieczenia społecznego w związku z ustaleniem prawa do emerytury lub renty, albo wykonują działalność niepodlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego z uwagi na podleganie temu obowiązkowi z innego tytułu.

Za przychód uważa się przychody z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, pobierania zasiłku dla bezrobotnych i innej pracy zarobkowej określonej w Ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. nr 137, poz. 887 ze zm.). Za przychód uważa się również kwoty wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, wypłacanego na podstawie przepisów kodeksu pracy, kwoty pobranych zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego, a także kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego oraz dodatku wyrównawczego.

Renta rodzinna nie podlega zmniejszeniu ani zawieszeniu, jeżeli rencista osiąga przychody w wysokości nieprzekraczającej 70% przeciętnego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Jeśli osiąga on przychody w wysokości przekraczającej 70% przeciętnego wynagrodzenia, nie wyższej jednak niż 130% tego wynagrodzenia, renta rodzinna podlega zmniejszeniu. Kwotę zmniejszenia stanowi różnica między osiągniętym przychodem a kwotą odpowiadającą kwocie 70% przeciętnego wynagrodzenia. Kwota tego zmniejszenia nie może być wyższa od kwoty maksymalnego zmniejszenia, określonej w ustawie o emeryturach i rentach z FUS jako 20,4% kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. i podlegającej podwyższeniu, przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji, w kolejnych terminach waloryzacji.

W przypadku gdy renta rodzinna przysługuje więcej niż jednej osobie i jedna z tych osób (lub więcej) osiąga przychód w kwocie wyższej niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ale nie wyższej niż 130% tego wynagrodzenia, zmniejszeniu podlega część renty przysługująca osobie osiągającej przychód - o kwotę przekroczenia, nie więcej jednak niż o maksymalne zmniejszeniu obliczone proporcjonalnie do liczby osób uprawnionych do tej renty.

Jeżeli rencista osiąga przychody w wysokości przekraczającej 130% przeciętnego wynagrodzenia, renta rodzinna podlega zawieszeniu.

W przypadku gdy renta rodzinna przysługuje więcej niż jednej osobie, osiąganie przychodu w wysokości przekraczającej kwotę 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenie powoduje zawieszenie prawa do części renty rodzinnej przysługującej osobie, która osiąga ten przychód. Wysokości części renty przysługujących pozostałym członkom rodziny w tym przypadku nie ulegają zmianie (tzn. nie zostają podwyższone o część renty zawieszonej z powodu przekroczenia wyższego limitu przychodów, czyli 130% przeciętnego wynagrodzenia).

Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłasza w Monitorze Polskim:
a) w terminie do 14. dnia roboczego drugiego miesiąca każdego kwartału kalendarzowego - kwoty przychodu wynoszące 70% i 130% przeciętnego wynagrodzenia (z zaokrągleniem w górę do pełnych 10 groszy),
b) w terminie do 14. roboczego dnia listopada - kwoty graniczne przychodu dla mijającego roku kalendarzowego.

Przychód osiągany z zagranicy, w tym w państwach członkowskich UE/EOG/Szwajcarii oraz w państwach umownych jest uwzględniany dla celów zawieszania prawa do renty rodzinnej lub zmniejszania jej wysokości i podlega przeliczeniu na złote według kursu średniego określonej waluty obcej ogłoszonego przez Prezesa NBP w ostatnim dniu każdego z miesięcy rozliczanego roku kalendarzowego. W przypadku, gdy w przedłożonym oświadczeniu o osiąganych przychodach podana jest łączna kwota przychodu uzyskana w rozliczanym roku kalendarzowym, należy stosować kursy średnie określonych walut w PLN, ogłoszone przez Prezesa NBP w ostatnim dniu roku kalendarzowego albo w ostatnim dniu miesiąca rozliczanego okresu (jeżeli okres ten jest skrócony, np. z związku z osiągnięciem wieku emerytalnego 60-65 lat).

W celu ustalenia, czy osiągany w minionym roku przychód uzasadniał wypłatę renty rodzinnej w pełnej, czy w zmniejszonej wysokości albo uzasadniał zawieszenie wypłaty, jest Pan(i) zobowiązana do końca lutego każdego roku powiadomić Oddział ZUS o łącznej kwocie przychodu osiągniętego w ubiegłym roku kalendarzowym lub o kwocie przychodów osiąganych w poszczególnych miesiącach.

Zagraniczne okresy ubezpieczenia lub zamieszkania przebyte w państwach członkowskich UE/EOG/Szwajcarii lub w państwach umownych będą uwzględnione przy ustalaniu prawa do zagranicznej emerytury (praca co najmniej 12 miesięcy zagranicą).

Zasady zawieszania i zmniejszania świadczeń emerytalno-rentowych w przypadku zarobkowania emerytów/rencistów są uregulowane następującymi przepisami:
a) Ustawą z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. nr 39 poz. 353 ze zm.)
b) Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 22 lipca 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad zawieszania i zmniejszania emerytur i rent (Dz. U. nr 58, poz. 290 ze zm.)
c) Ustawą z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. nr 137, poz. 887 ze zm.)
d) Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. nr 161, poz. 1106; z 1999 r. nr 49, poz. 488 i nr 75, poz. 847; z 2001 r. nr 95, poz. 1043, nr 138, poz. 1558; z 2004 r. nr 14, poz. 124, nr 183, poz. 1888, nr 243, poz. 2434.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 258:
mąż ma przepracowane razem 44 lata i dodatkowo 10 lat na pół etatu , czy będzie miał większą emeryturę



Aktualnie obowiązujące przepisy ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych różnicują zasady obliczania świadczeń emerytalnych w zależności od wieku ubezpieczonego.

Osoby urodzone przed 1.1.1949r. wykonujące pracę zarobkową i z tego tytułu podlegające obowiązkowi ubezpieczeń mogą złożyć wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia poprzez doliczenie nieuwzględnionych dotychczas okresów składkowych i nieskładkowych. Jeżeli dodatkowa praca wykonywana przez męża na pół etatu świadczona była w tym samym czasie co zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy przepracowany okres dolicza się do stażu pracy tylko raz (rok za rok). Doliczenie tych okresów następuje na wniosek zgłoszony przez zainteresowanego. Wniosek taki można złożyć nie wcześniej niż po upływie kwartału kalendarzowego - jeśli emeryt pozostaje w ubezpieczeniu. Jeżeli ubezpieczenie ustało przed upływem kwartału kalendarzowego, możliwe jest zgłoszenie wniosku przed zakończeniem kwartału, nie wcześniej niż od ustania ubezpieczenia.

Dodatkowo istnieje możliwość przeliczenia podstawy wymiaru emerytury z uwzględnieniem wynagrodzeń osiąganych z obydwu stosunków pracy. W tym celu należy wystąpić do ZUS z formalnym wnioskiem o to przeliczenie dołączając dokumentację płacową tj. Rp7 bądź legitymację ubezpieczeniową zawierającą odpowiednie wpisy.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 257:
W sierpniu 2009 Złożyłam wniosek do Zus o przeliczenie emerytury za nie udowodnione wynagrodzenie.Otrzymałam już decyzję i bieżącą wypłatę podwyższoną,a co z wyrównaniem za cały okres .W decyzji pisze że świadczenie po waloryzacji od 01 03 2004 do 01 03 2009 wynosi od 01 08 2009 -1005,52zł i jest wyższe o ok 54 zł za jaki okres otrzymam wyrównanie i kiedy, jaki jest czas na wypłatę wyrównania.



Nie znając dokładnego stanu faktycznego sprawy nie będziemy w stanie odpowiedzieć w sposób wiążący.

Zgodnie z przepisami ustawy emerytalnej wyrównanie przeliczonej emerytury (z tytułu zastąpienia wynagrodzenia „0” wynagrodzeniem minimalnym) przysługuje od dnia wejścia w życie ustawy tj. od 1 stycznia 2009r. (jeżeli wniosek o przeliczenie zostanie zgłoszony przed dniem 1 stycznia 2010). Wyrównanie to jest przekazywane w najbliższym terminie płatności emerytury przypadającym po dacie wydania decyzji wraz ze świadczeniem za dany miesiąc.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 256:
Bardzo proszę o podanie informacji, gdzie pobiera się druki legitymacji ubezpieczeniowych dla pracowników. Dziękuję.



Druki wydawane są w naszym budynku przy ul. Kopernika 2.

Zwracamy przy tej okazji uwagę, iż zgodnie ze stanowiskiem Dolnośląskiego Oddziału NFZ legitymacja ubezpieczeniowa nie jest podstawowym dokumentem potwierdzającym prawo do świadczeń. Podstawowym dokumentem powinien być aktualny druk RMUA wydawany przez pracodawcę.
Link do komunikatu NFZ w tym zakresie: www.nfz-wroclaw.pl

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 255:
czy renta rodzinna po zmarłym mężu może byc ponownie przeliczona



Ponowne obliczenie renty rodzinnej może nastąpić wskutek przeliczenia podstawy wymiaru renty rodzinnej albo w wyniku doliczenia okresów składkowych i nieskładkowych nieuwzględnionych dotychczas w wymiarze świadczenia.

Na wniosek wdowy podstawa wymiaru renty rodzinnej i jej wysokość może być ponownie ustalona na zasadach określonych w art. 110 – 111 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U z 2004 r. nr 39, poz. 353).

W takim przypadku do wniosku o przeliczenie podstawy wymiaru renty rodzinnej należy wówczas dołączyć nowe tzn. takie, które nie były jeszcze nigdy dostarczone do ZUS-u dokumenty potwierdzające zarobki zmarłego (legitymację ubezpieczeniową z wpisem zarobków, zaświadczenia o zatrudnieniu lub wynagrodzeniu – Rp-7 z zakładów pracy lub zaświadczenia o zarobkach z archiwum, jeśli zakłady nie istnieją).

W przypadku jeśli nie jest możliwe przedłożenie dokumentów potwierdzających wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne – ubezpieczenia emerytalne i rentowe zmarłego a przy ustalaniu podstawy wymiaru renty rodzinnej przyjęto lata tzw. ”zerowe” może Pani złożyć wniosek o przeliczenie z uwzględnieniem minimalnego wynagrodzenia za okres wykonywania przez zmarłego zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Ustawa emerytalna w art. 112 i 113 przewiduje możliwość ponownego ustalenia wysokości renty rodzinnej poprzez doliczenie nieuwzględnionych w wymiarze świadczenia okresów składkowych i nieskładkowych przebytych przez zmarłego.

Doliczenie tych okresów następuje na wniosek zgłoszony przez zainteresowanego.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 254:
mam nietypowe pytanie. w roku 1980 mialem wypadekw pracy 5 obcietych palcow lewej ręki dostalem rente powypadkową II gr. W 1983 roku zmieniono orzeczenie i dostalem na ogolny stan zdrowia jednowzroczność dozywotnio III gr. jednak liczona i dalej traktowana jako wypadkowa. Obecnie mam niewydolność serca po operacji i raka złosliwego w trakcie leczenia. zlozylem wniosek o podwyzszenie gruy i okazalo sie ze od 1983 roku miałem nieslusznie naliczana rente wypadkowa . dostalem calkowicie niezdolny do pracy na okres 1 roku i obliczona jak na ogolny stan zdrowia. Stracilem na tym 400 zl . Co tu jest nie tak!!!



Bardzo trudno jest odpowiedzieć na Pana pytanie nie znając całokształtu sprawy a właściwie dokładnego stanu faktycznego.

Zgodnie z przepisami ustawy emerytalnej podstawę do wypłaty każdej renty z tytułu niezdolności do pracy czy to z ogólnego stanu zdrowia czy też wypadkowej stanowi orzeczenie lekarza orzecznika ZUS.

Jeśli dobrze Pana rozumiemy w 1983r. został Pan zaliczony do 3 grupy inwalidzkiej z ogólnego stanu zdrowia. Prawdopodobnie nastąpił błąd organu rentowego, który skutkował ustaleniem wysokości renty z ogólnego stanu zdrowia w sposób zarezerwowany wyłącznie dla rent wypadkowych. W jego wyniku świadczenie było wypłacane w zawyżonej wysokości.

Organ rentowy na bieżąco skorygował wysokość świadczenia.

Jeżeli udzielona odpowiedź nadal budzi Pana wątpliwości zapraszamy do najbliższej Pana miejsca zamieszkania terenowej jednostki organizacyjnej ZUS gdzie pracownicy Sali Obsługi Klienta, mając dostęp do dokumentacji, będą mogli udzielić niezbędnych wyjaśnień i informacji.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 253:
Czy na emeryturze pomostowej należy się ekwiwalent za deputat węglowy-byłem pracownikiem PKP Cargo do 15 07 2009



Na dzień dzisiejszy przy emeryturach pomostowych nie wypłaca się ekwiwalentu pieniężnego za deputat węglowy.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wystąpił o zajęcie stanowiska w tej kwestii do Ministerstwa.
Do czasu uzyskania stanowiska Ministerstwa wszystkie emerytury wypłacane według zreformowanych zasad w tym emerytury pomostowe wypłaca się bez deputatu węglowego.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 252:
1. czy wniosek o emeryture pomostowa mozna przeslac na adres ZUS Walbrzych faxem czy konieczne jest doreczenie osobiste
2. gdzie mozna znalezc kod zawodu: spawacz



Postępowanie w sprawie emerytury wszczyna się na wniosek osoby uprawnionej lub jej pełnomocnika.

Wniosek o emeryturę zgłasza się bezpośrednio w organie rentowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania zainteresowanego lub za pośrednictwem płatnika składek (dotyczy ubezpieczonych urodzonych przed 1.1.1949r.). Ubezpieczeni urodzeni po 31.12.1948r. zgłaszają wnioski o emeryturę bezpośrednio w organie rentowym.

Niestety - wniosek o świadczenie nie może do ZUS zostać przesłany fax-em. Powodem takiego rozwiązania jest bark możliwości przekazania tym sposobem oryginałów dokumentów dołączonych do takiego wniosku. Ponadto nie można potwierdzić wiarygodności podpisu osoby składającej wniosek. Można natomiast przesłać przedmiotowy wniosek wraz z kompletem dokumentów listem poleconym.

Indeks zawodów i specjalności znajduje się w Europejskiej Klasyfikacji Działalności. Podajemy do wiadomości kod zawodu spawacz: 7210290.

-------------------------------------------------------------------------->

pytanie 251:
Witam mam skończone 60 lat przepracowane 27 lat przez 10 lat byłem na rencie powypadkowej do końca 2007r. W 2008 r podiołem pracę przez 7 m-cy, od listopada 2008 do sierpnia 2009 nie pracowałem, ale w sierpniu tego roku podiołem pracę i mam pytanie ile muszę teraz przepracować abym mógł ponownie starać się o rente, gdyż mam nawroty choroby. Z dziękuję za odpowiedz.



Warunki nabywania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy oraz ustalania jej wysokości uregulowane zostały w przepisach ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Odpowiedź na zadane przez Pana pytanie uzależniona jest od tego jakiego rodzaju wniosek zamierza Pan złożyć.

Jeżeli zamiarem Pana jest przywrócenie prawa do poprzednio pobieranej renty tzw. wypadkowej - to podstawę do jej przyznania stanowić będzie orzeczenie lekarza orzecznika ZUS, z treści którego będzie wynikać, że istniejąca u Pana niezdolność do pracy pozostaje w związku z wypadkiem, któremu uległ Pan w przeszłości. Wniosek można złożyć w każdym czasie a dalsze zatrudnienie nie odgrywa w tym przypadku żadnej roli.

Jeżeli natomiast zamierza Pan wystąpić z wnioskiem o rentę z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia to również można go złożyć w każdym czasie przy czym należy pamiętać, że renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki:

1. jest niezdolny do pracy,

2. ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy czyli mówiąc prościej staż pracy tj. 5 lat pracy.

5-letni okres składkowy i nieskładkowy musi przypadać na ostatnie dziesięciolecie przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.

3. niezdolność do pracy powstała w czasie zatrudnienia (ubezpieczenia) lub 18 miesięcy po ustaniu zatrudnienia (ubezpieczenia).

W chwili złożenia wniosku o rentę nie musi pozostawać Pan w zatrudnieniu - musi Pan jednak spełniać wszystkie w/w warunki.