Nasz Region: Jak zlikwidować przedsiębiorców

O tym, że trudno jest prowadzić własną działalność może przekonać się każdy, kto tego spróbuje. Z najnowszego raportu fundacji FOR, Millward Brown SMG/KRC i Polski Przedsiębiorczej „Jak uwolnić przedsiębiorczość w Polsce?“ wynika, że największymi barierami dla rozwoju przedsiębiorczości w naszym kraju są wysokie podatki, uciążliwe relacje z urzędami, zmienność prawa i jego niska jakość. Jednak dzięki kilku reformom zmniejszającym zakres biurokracji, Polska może awansować aż o 30 miejsc w rankingu przyjaznego otoczenia gospodarczego „Doing Business“ Banku Światowego. Wynik Polski to 76 pozycja na 171 krajów. Wyprzedzają nas wszyscy sąsiedzi, np. Czechy są na 75.miejscu, Węgry na 41., Słowacja - 36., Litwa - 28.

Obojętność czy brak wyobraźni?

Nie bez znaczenia jest postawa i działanie władz lokalnych, które mogą stworzyć sprzyjające warunki rozwoju dla firm lub też uprzykrzyć im życie i zniechęcić do funkcjonowania. Odnoszę wrażenie, że w naszym mieście mały przedsiębiorca jest potrzebny tylko do płacenia podatków i danin lokalnych. Władza nie dba wystarczająco, aby stworzyć klimat i poczucie, że mała firma w Wałbrzychu jest mile widziana. Bezskutecznie przekonywałem jako radny, by nie podwyższać podatków od nieruchomości i innych podatków, kiedy nadciąga kryzys. Jednak u nas podatki poszły w górę, podczas gdy radni świdniccy złożyli uchwałę o obniżeniu ich. Kolejną barierą jest infrastruktura drogowa znajdująca się w opłakanym stanie. Nasze drogi przyczyniają się do utraty cennego czasu i pieniędzy, które potrzebne są na częste remonty samochodów. Także brak planów zagospodarowania przestrzennego całego miasta nie sprzyja inwestorom, bo nie wiadomo jak się z potencjalną inwestycją lokować i czy w ogóle będzie na nią zgoda. Bardzo trudne jest otrzymanie przez małą firmę pomocy de minimis czyli umorzenia podatku od nieruchomości po spełnieniu odpowiednich warunków. Pomoc tę prezydent przyznaje uznaniowo. Np. otrzymały ją Urząd Pracy i Centrum Zatrudnienia Socjalnego, firma powiązana z miastem. Inne programy miejskie „sprzyjające“ małej przedsiębiorczości pozostawię bez komentarza. W marcu br odbyło się w ratuszu spotkanie prezydenta z przedsiębiorcami, na którym przedstawiono program antykryzysowy. Małych firm nie zaproszono, widocznie u nas z małymi nie rozmawia się o ich problemach. Ważnym punktem prezentacji były plany inwestycji drogowych, które w zamyśle urzędników mają podreperować budżety lokalnych firm wykonujących roboty drogowe. Mam jednak obawy, czy to lokalni przedsiębiorcy zarobią na tych inwestycjach. Przykładem może być budowa kanalizacji w Poniatowie. Ich wykonawcą była firma pana Gudzowatego, którego trudno zaliczyć do lokalnych przedsiębiorców. Po zakończonej prezentacji pan Prezydent opuścił salę, zostawiając przedsiębiorców. Tymczasem oni oczekiwali nie wyświetlenia kilku slajdów, lecz konkretów propozycji współpracy i pomocy. Trafnie podsumował to spotkanie właściciel zakładu produkującego haki do przyczep samochodowych. Stwierdził, że przedsiębiorcy muszą sobie pomóc sami. W rankingu miast średniej wielkości najbardziej atrakcyjnych dla inwestorów, ogłoszonym w kwietniu br przez miesięcznik Forbes, Legnica zajęła 11 miejsce, a zaraz na 12 Jelenia Góra, Wałbrzycha nie znajdziemy na żadnym miejscu.

Zagrożenie

Po zlikwidowaniu wałbrzyskich kopalń jedyną poważną
alternatywą zatrudnienia stała się Strefa Ekonomiczna, która w 2017 roku utraci wiele ulg. Właściciele firm ulokowanych w strefie będą się zastanawiać czy przenieść swoją działalność do krajów, w których znajdą lepsze warunki ekonomiczne. Jeśli tak się stanie, utracimy tysiące miejsc pracy. A tymczasem już zmniejsza się liczba firm działających w gminie, co potwierdzają napisy w witrynach: "sprzedam", "lokal do wynajęcia", itp. Jeżeli utrzyma się obecna tendencja polityki miasta wobec małych i średnich firm, może nam grozić duże bezrobocie. Na przekór realiom Wałbrzych stał się zagłębiem marketów, które niszczą drobnych handlowców i inne firmy. A miasto nadal chętnie przeznacza pod budowę marketów tereny w Śródmieściu, np. po zajezdni przy ul Wrocławskiej, przy ul. Ratuszowej, Husarskiej. Starsze osoby, które jeszcze za komuny zajmowały się handlem, żartują przez łzy, że Hitler i Stalin nie dali rady ich wykończyć, a teraz zrobią to markety. Drobni handlowcy mogą dzierżawić miejsca w galeriach handlowych lub marketach, ale koszty są ogromne, np. w Śródmieściu powierzchnia 50 m2 kosztuje 2000 - 6000 zł miesięcznie, a w galeriach prawdopodobnie ok. 20 000 - 30 000 zł. Duże koncerny budujące takie centra handlowe zarabiają, drobni przedsiębiorcy plajtują, a miasto traci, bo nie otrzymuje podatków i innych opłat lokalnych. Młodzi wyjeżdżają z miasta, nie chcą tu mieszkać, starzy umierają. Miasto skurczyło się z około 140 tys. mieszkańców do 126 tys. W maju br Urząd Miasta ogłosił II edycję konkursu „Przedsiębiorczość po raz pierwszy” adresowaną do młodych ludzi. Nagrodą jest lokal na działalność przyznany prawie za darmo na 5 lat. Do konkursu przystąpiło tylko 6 osób, z czego dwie zostały wykluczone z przyczyn formalnych.

Zdrowe myślenie

Często można usłyszeć, że Wałbrzych nigdy nie miał szczęścia do władz. I chyba coś w tym jest. Nawet gdy miasto było bogate, gdy istniały kopalnie, władze nie dbały o estetykę, nie inwestowały w drogi, budynki. Obecna polityka jest - moim zdaniem - również pozbawiona perspektywicznej wyobraźni. Brakuje dobrego programu rozwoju, wizji tego miasta. Uważam, że najważniejszą sprawą, filarem, jest mała
przedsiębiorczość, nie markety lub galerie handlowe. Przedsiębiorcom trzeba stworzyć jak najszybciej dobry program miejski, bo to oni w znacznej mierze utrzymują to miasto i dają miejsca pracy. Czy muszą podejść pod ratusz z transparentami i okrzykami, by zauważono ich problemy?

Dariusz Gustab
Radny Rady Miasta Wałbrzycha
Masz pytanie do autora, napisz [email protected]